پداگوژی یا مربیگری

از ابتدای تاریخ و از زمانی که انسان های اولیه در پی یافتن راهی برای برقراری ارتباط بوده اند، آموزش و یادگیری، جزو جدا نشدنی انسان ها تبدیل شده است. با گذشت زمان، موضوع یادگیری و آموزش آنچنان اهمیت پیدا کرد که اندیشمندان همواره در پی راهی بودند تا بتوانند:

1. موارد آموزشی و تجربیات را به درستی و به صورت تاثیرگذار به دانشجویان انتقال دهند.
2. دانشجویان نیز بتوانند انگیزه آموزش را در خود ایجاد کرده و همواره ذوق یادگیری را داشته باشند.

برای پاسخ به این دو نیاز، روش ها و فنون تدریس نوین یا همان پداگوژی به وجود آمد. پداگوژی (Pedagogy) در واقع این امکان را به شما می دهد تا با استفاده از این دانش، موثرترین راه ها را برای ارائه موارد آموزشی خود انتخاب کرده تا بتوانید دانش خود را تا اعماق وجود دانشجویان نفوذ دهید. در ادامه، بیشتر به پداگوژی چیست و کاربردهای آن بیشتر می پردازیم.

 پداگوژی چیست؟

پداگوژی در واقع علم و هنر یاددهی و یادگیری است. به بیان دیگر، پداگوژی به شیوه آموزشی تئوری و یا عملی دانش آموزان و دانشجویان اشاره دارد و به نوعی رابط بین فرهنگ و فنون یادگیری است.

اگر بخواهیم به زبان ساده پداگوژی را معرفی کنیم، می‌ توان گفت که پداگوژی این امکان را به استاد و مدرس می دهد تا بتواند با شیوه های موثر تدریس که در علم پداگوژی نهفته است، مطالب را در موثرترین حالت ممکن به دانش آموزان و دانشجویان خود انتقال داده و دانش‌آموزان را قادر می‌سازد تا درک کاملی از موضوع پیدا کنند و به آن‌ها کمک می‌کند تا از آموخته‌های خود در زندگی روزمره خود خارج از کلاس استفاده کنند.

 تاریخچه پداگوژی

واژه پداگوژی در زادگاه خود یونان، ترکیبی است از paidos به معنای «کودک» و ago به معنای «هدایت» است. واژه پداگوژی از سال ۱۵۸۰ میلادی از زبان فرانسه، وارد زبان انگلیسی شده است. در زبان فارسی واژه پداگوژی را دکتر هوشیار (۱۳۲۷) به معنای «وجدان و اراده پرورشی» به کار گرفته است.

پداگوژی نیز مانند اکثر علوم دیگر، در طی زمان تکامل یافته است که می توان به سه مرحله آن را تقسیم بندی کرد:

مرحله اول؛ پداگوژی و سنت آموزشی

در شیوه روش آموزشی پداگوژی ، متخصص یک موضوع درسی خاص ، شروع به سخنرانی می‌کند و به فراگیران تکلیف میدهد و سرانجام با انجام آزمونهای مختلف پیشرفت تحصیلی آنها را می سنجد . در پداگوژی اعتقاد بر آن است که یادگیرنده باید به معلم اتکا داشته باشد. یعنی یادگیرنده در هر سن و سالی که است باید به آموزش دهنده متکی باشد.در این شیوه، معلم تنها کسی است که حق اظهار نظرهای مختلف را دارد و شاگرد موجودی منفعل میباشد که میتواند صرفا با گوش دادن ، مطالب ارائه شده را جذب نماید.

مرحله دوم؛ پداگوژی و آندراگوژی

در این شیوه آموزشی نقش معلم نسبت به روش قبل متفاوت میباشد. در این روش ، معلم صرفا بعنوان یک تسهیل کننده و راهنما ظاهر می‌شود. او در فعالیتهای یاددهی و یادگیری بعنوان مشاور در کنار فراگیر می ایستاد و به او در فهم مطالب کمک می‌کند. در شیوه آموزشی آندراگوژی، این اعتقاد وجود دارد که یادگیرنده باید بطور فزاینده، خود جهت یادگیری را تعیین کند.

مرحله سوم؛ تبدیل آندراگوژی به سینرگوژی

سینرگوژی از دو لغت یونانی synergogy (با هم کار کردن) و agogus(رهبری) مشتق شده است. این سبک تربیتی از ترکیب بهترین ویژگی پداگوژی و آندراگوژی حاصل شده است. در این روش استاد و شاگرد دوش به دوش هم در جریان فعالیت یادگیری حرکت می‌کنند .سینرگوژی یک روش منظم یادگیری است که در آن ،اعضای تیم های کوچک بوسیله برقراری روابط منظم،از یکدیگر یاد می‌گیرند و در نتیجه، توان‌افزایی در یادگیری، حاصل میشود. این روش برای فعالیتهای پژوهشی دانشجویان سطوح عالی (کارشناسی ارشد و دکتری) و همچنین برای آموزش درس روش تحقیق بسیار اثر بخش میباشد.

 رویکردها و تاثیرات پداگوژی

 تا این لحظه شما تا حدودی  پاسخ  سوال «پداگوژی چیست» را درک کرده اید. اما سوال دیگر این است که پداگوژی چه تاثیری در تدریس و دانشجو دارد؟ تدریس با شیوه پداگوژی در موارد مختلفی می تواند بر دانشجو اثر گذار باشد. این اثر گذاری بسته به محیط و موضوع تدریس کاملا متفاوت خواهد بود. رویکردهایی که پداگوژی برای آموزش شما خواهد داشت عبارتند از:

1. رویکرد ساختارگرانه

در این رویکرد به دانش‌آموز اجازه داده می‌شود که در فرآیند درک و کسب دانش حضور داشته باشد تا اینکه صرفاً اطلاعات را به صورت منفعلانه دریافت کند. این امر تفکر انتقادی را در بین دانش‌آموزان تشویق می‌کند و محیط یادگیری را به وجود می‌آورد که در آن، آنها بتوانند با آنچه می‌شنوند، ارتباط برقرار کنند.

2. رویکرد مبتنی بر تعامل

با این رویکرد پداگوژی، دانش‌آموزان گروه‌هایی از یادگیرندگان را تشکیل می‌دهند که باهم آموزش خواهند دید و برای حل یک مشکل، ایجاد استراتژی‌ها، ایده‌ها، ایجاد محصولات یا تکمیل یک کار تلاش می‌کنند. این یک تلاش فکری مشترک دانش آموزان در بین خود یا با کمک معلمان است.

3. رویکرد منسجم و یکپارچه

برای رویکرد یکپارچه، به دانش آموزان یک محیط یادگیری داده می شود که به آنها کمک می کند تا با یادگیری خود در سراسر برنامه درسی ارتباط برقرار کنند. چهار هدف ادغام عبارتند از:

• درک فرآیند یادگیری
• تمایز مسائل بر اساس ارتباط
• استفاده از دروس در سناریوهای عملی
• ارتباط مفاهیم در زندگی عادی

4. رویکرد متفکرانه

مطابق این رویکرد، از دانش آموزان و دانشجویان انتظار می رود که خود را ارزیابی کنند. این به معنای مشاهده فعالیت های معلمان و سایر دانش آموزان در کلاس و تجزیه و تحلیل چرایی انجام آن و نحوه کارکرد آن است.

5. یادگیری مبتنی بر پرس و جو

در روش یادگیری مبتنی بر پرسش، از مربیان انتظار می‌رود که نه تنها به پرسش‌های دانش‌آموزان پاسخ دهند، بلکه فرهنگی را ایجاد کنند که در آن ایده‌های آنها بررسی، چالش، بهبود و اصلاح شود. هدف آن این است که دانش‌آموزان را از موقعیت تعجب در مورد یک سؤال به درک پاسخ و سپس پرسش بیشتر آن سوق دهد.

این موارد، رویکردهای پداگوژی بود که به آن اشاره شد و پس از کسب دانش پداگوژی، بر این رویکردها مسلط شده و هر یک را بسته به شرایط و محیط آموزش، می توانید استفاده نمایید تا حداکثر بازدهی را در ارائه مطالب خود داشته باشید.

 مدرک پداگوژی چیست؟

مدرک پداگوژی، مدرکی است که نشان می دهد که شما صلاحیت ارائه آموزش را خواهید داشت و می توانید در موسسه ها، آموزشگاه ها و دانشگاه های بزرگ کشور به عنوان استاد، به تدریس بپردازید.

در میان مدارک پداگوژی، مدرک پداگوژی فنی حرفه ای، معتبرترین مدرک موجود است که شما با اخذ این مدرک، علاوه بر داخل کشور، می توانید به عنوان مدرس در خارج از کشور، به فعالیت بپردازید.